1. หลักการและเหตุผล
เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 90 พรรษา สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง วันที่ 12 สิงหาคม 2565 รัฐบาลได้กำหนดจัดงานเฉลิมพระเกียรติเพื่อแสดงความจงรักภักดีและสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณที่มีต่อพสกนิกรไทย
ทรงห่วงใยสภาพป่าต้นน้ำลำธาร และได้พระราชทานแนวพระราชดำริในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ป่า น้ำ และดิน ตามแนวทางการอยู่ร่วมกันและพึ่งพิงกันของคนและป่า โดยใช้เทคนิควิชาการและกระบวนการพัฒนาการเกษตรกรรมอย่างเป็นระบบ เพื่อให้คนสามารถดำรงชีพอยู่ร่วมกับป่าได้อย่างเหมาะสมและยั่งยืน
กรมพัฒนาที่ดินซึ่งเป็นหน่วยงานที่ร่วมสนองพระราชดำริโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริด้านการอนุรักษ์ดินและน้ำ จึงได้จัดทำโครงการปลูกไม้ยืนต้นเพื่อการอนุรักษ์ดินและน้ำเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์
พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 90 พรรษา 12 สิงหาคม 2565 เพื่อให้ประชาชนได้มีส่วนร่วมอนุรักษ์ดินและน้ำ ใช้ประโยชน์ที่ดินได้อย่างเหมาะสม โดยการปลูกไม้ยืนต้น เพิ่มพื้นที่ป่า รักษาระบบนิเวศ
ปลูกจิตสำนึกในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม เป็นการถวายความจงรักภักดี และสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณอันหาที่สุดมิได้
2. วัตถุประสงค์
1) เพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 90 พรรษา 12 สิงหาคม 2565
2) เพื่ออนุรักษ์ดินและน้ำ ป้องกันการชะล้างพังทลายของดิน และเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ดินด้วยการปลูกไม้ยืนต้น โดยการมีส่วนร่วมของเกษตรกรในรักษาความสมดุลของระบบนิเวศ
3. เป้าหมาย
ปลูกไม้ยืนต้นในพื้นที่โครงการตามพระราชดำริสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง
4. พื้นที่ดำเนินการ
77 จังหวัด ทั่วประเทศ
5. ระยะเวลาดำเนินการ
มีนาคม – สิงหาคม 2565
6. วิธีการดำเนินงาน
1) คัดเลือกพื้นที่ที่มีการจัดทำระบบอนุรักษ์ดินและน้ำไว้แล้ว ในพื้นที่โครงการตามพระราชดำริสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง
2) จัดหากล้าไม้ยืนต้นที่มีความเหมาะสมสอดคล้องกับสภาพพื้นที่และความต้องการของเกษตรกร เช่น สะเดา ขี้เหล็ก ไผ่หวาน–ไผ่ตง ยูคาลิปตัส ยางนา ไม้สัก ไม้ประดู่ ไม้มะค่า กระถินเทพา กระถินณรงค์
เป็นต้น หรือประสานกับกรมป่าไม้ หรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในพื้นที่เพื่อขอรับการสนับสนุนกล้าไม้ (ถ้ามี)
3) การเตรียมหลุมปลูก ด้วยวิธีการ และเทคโนโลยี นวัตกรรมกรมพัฒนาที่ดิน
4) การปลูก ทำหลักปักค้ำยันไม้ยืนต้น และบันทึกภาพ
5) ดูแลและบำรุงรักษาต้นไม้ที่ปลูกอย่างต่อเนื่องให้เจริญงอกงาม
6) หน่วยงานแจ้งความเคลื่อนไหวของกิจกรรม ผ่านช่องทางเว็บไซต์กรมพัฒนาที่ดินอย่างสม่ำเสมอ
7. งบประมาณ
งบประมาณปกติ ปี 2565 ของหน่วยงาน
8. หน่วยงานรับผิดชอบ
1) สำนักงานพัฒนาที่ดินเขต 1-12
2) กองแผนงาน
3) ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
9. ผลที่คาดว่าจะได้รับ
1) ผู้ร่วมโครงการได้ร่วมเฉลิมพระเกียรติสมสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 90 พรรษา 12 สิงหาคม 2565
2) ปลูกจิตสำนึกให้ผู้ร่วมโครงการมีความรู้เกี่ยวกับการอนุรักษ์ดินและน้ำ โดยการปลูกต้นไม้ช่วยชะลอความเร็วให้น้ำไหลจากต้นน้ำลงสู่ปลายน้ำช้าลง ลดการชะล้างพังทลายของดินให้น้อยลง เพิ่มความชุ่มชื้นในดิน
3) เพิ่มพื้นที่สีเขียว รักษาระบบนิเวศ บรรเทาผลกระทบการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ